Wat een ervaring om de Nijmeegse Vierdaagse te lopen. 4 dagen 40 km is niet iets waar je makkelijk over moet denken, getraind zijn we begonnen aan onze tocht. Maar niets kan je voorbereiden op de impact van de wandeling met dit jaar ongeveer 47.000 andere lopers uit 80 verschillende landen. De jongste deelnemers zijn 11 jaar en de oudste was 91 dit jaar. Het is ware belevenis die zijn weerga niet kent. Het kan zelfs verslavend werken wetende dat er mensen voor een 7de, 25ste of 43ste keer mee doen. Maar zoals velen beaamde de eerste keer is de mooiste. Nou en ik kan het weten want het was mijn eerste keer dit jaar. Wow wat is het ver! Het is echt wel een stukje wandelen en jeetje wat doet het veel met je. Samen met uiteindelijk een vriendin die net als ik ook uit de omgeving van Nijmegen komt hebben we de tocht de tochten volbracht. Het is echt wel een stukje wandelen dus we hebben flink getraind om te weten wat het betekend om 40 km te lopen ….
Maar een wandeling samen inclusief de goede gesprekken tijdens een trainingsrondje is toch echt heel wat anders dan lopen tussen al die andere mensen die in voor hen moverende redenen ook zich hebben ingeschreven om deze tocht tot een goed einde te brengen.
Het doet echt wat met je wanneer je in deze mensenmassa terecht komt. Het is best intimiderend in eerste instantie. Als je voor je kijkt zie je een slang van mensen door het landschap en waneer je achter je kijkt is dat precies zo. Maar alles went en wanneer je samen ‘you never walk alone’ luidkeels meezingt met duizenden mensen dan stromen de tranen over je wangen. Naast de vrolijkheid en de gesprekken met je loop maatje zijn er natuurlijk vele warme ontmoetingen, praat je over van alles. De meest geweldige en ook zeer persoonlijke gesprekken heb je met wildvreemde mensen die net als jij op pad zijn en het beste van het leven willen maken. Maar de kennismaking met mijzelf is voor mij de meest bijzondere ervaring geweest gedurende deze 4 dagen. Op de eerste plaats was ik blij met mijn fysieke fitheid. Het lichaam kon deze ontbering goed aan. Op een enkele blaar na bleven de pijnlijke spieren en gewrichten waarvoor ik gewaarschuwd was achterwege. En een paar blaren die horen erbij. Dus de finish kwam met ieder stap dichterbij en ik vreesde geen seconde dat ik deze niet zou halen. Wel werd met iedere kilometer mij duidelijk hoe het leven mij uitdaagt en welke stappen ik na het overlijden van mijn man nog moet nemen. Tijdens de wandeling werd het ‘to do lijstje’ langer en langer. Bijna angstaanjagend wat ik nog allemaal moet doen en hoe ik het toch allemaal voor elkaar moet krijgen? Maar dat fix ik zoals ik de laatste jaren dat al heb bewezen. De verworven vrijheid, hoewel niet zelf gekozen, heeft ook zijn voordelen. Het maakt je sterk. Deze ik ben ook ik tegengekomen tijdens de wandeling, en die beviel me wel.
Op de derde dag bovenaan op een van de toppen van de Zevenheuvelenweg in de zengende hitte was ik het beu en heb ik het moment aangegrepen om die ik, het slachtoffer van mijn nieuwe werkelijkheid nu echt achter me te laten. Het is tijd om die sterke vrouw die ik jaren ben geweest en die in mij zit weer op de voor grond te laten treden. Lieve mensen wees gewaarschuwd ik ben van plan deze daar te houden zonder mijn menselijkheid te verliezen. Want de lessen van verdriet, rouw en doorzettingsvermogen die de laatste jaren dag in dag uit uur na uur mij zijn overkomen draag ik met me mee en hebben zoals iemand noemde gedurende de wandeling ook beslist louterend gewerkt. Ik ben er een completer mens door geworden.
Mijn dochter doet het komende schooljaar eind examen. En dan gaat zijn aan haar studie beginnen. Welke is nog niet bekend. Het is een voorrecht om haar hierin te begeleiden.
Wat kan er eigenlijk nog mis gaan? Het leven is een feestje, tijd is kostbaar en besteed deze wijs.
En of ik volgend jaar de Walk of the World, de Nijmeegse Vierdaagse weer meeloop, time will tell. Is het iets voor jullie. Een wandelclubje is zo opzet. Laat het me weten. Mijn conditie van lijf en geest zijn er bij iedere kilometer beslist op vooruit gegaan.
Om vooruit te komen in het leven moet je focus hebben en doelen stellen.
En stap voor stap de goede richting in gaan, dan kom je er wel.
Wij lopen de Vierdaagse mee in Nijmegen en zijn vast niet de enige weduwe en weduwnaars die zich wagen aan deze uitdaging. Dus wanneer je meeloopt, leuk en laat het ons weten. info@widows4widows.com
Van 16-19 juli 2024 is het zover en debuteer ik op mijn 55ste. Ik heb het felbegeerde startbewijs weten te bemachtigen en ben samen met een vriendin volop aan het trainen. Beide zijn we geboren en getogen in de omgeving van Nijmegen en zijn bekend met het fenomeen. Niet alleen met de eindeloze stoet wandelaars en het feest in de stad. Maar ook de eigenaardigheden zijn ons welbekend. De vele bankstellen en oude stoelen langs de route, die al dagen van tevoren worden klaargezet, door mensen die de lopers aanmoedigen de pas erin te houden. Het uitreiken van de gladiolen, bij de finish die ik als kind ook al uitreikte en die ik dit jaar zelf hoop te ontvangen. Wat een feestje zou dat zijn, wat een mijlpaal en een symbolisch nieuw begin.
Het is mijn leven, ik kan niet blijven hangen in de rouw. De eindeloze strijd om de nalatenschap is beslecht, mijn nu 17-jarige dochter gaat goed op school, is in balans en bewandelt steeds meer haar eigen pad. Het is nu aan mij om de stap te zetten. Het verleden en de herinneringen, die neemt niemand mij meer af en zal ik voor altijd blijven koesteren als een schat in mijn hart.
Toch loop ik denkbeeldig mijn vrijheid tegemoet. Loslaten is moeilijk maar noodzakelijk. Ik kan niet blijven hangen in het verleden en soms dwepen met mijn verdriet. Oh heus, dat doe ik ook. Soms zelfs omdat men het van me verwacht. Eenmaal toegegeven aan dat onwerkelijke gevoel van rouw, is ook lekker. Rouw gaat nooit weg, het blijft hangen en af en toe komt het vaak geheel onverwacht naar de oppervlakte en slaat toe. Soms is het heerlijk om jezelf er helemaal aan over te geven, dan lucht die huilbui enorm op. Maar dan is het de kunst om jezelf weer bij elkaar te pakken en dat is best een klus. Het leven gaat namelijk gewoon door, de waan van de dag overheerst en de tijd tikt.
Misschien daarom heeft het meelopen met de tocht der tochten, de Vierdaagse, zo’n aantrekkingskracht op mij. Omdat het zo symbolisch voor me is en ik geloof dat je dromen kunt realiseren door ze om te zetten in plannen en dan is het zaak deze uit te voeren. Zo ook het avontuur met Widow&Widowers. Het gaat om focus! Om vooruit te komen in het leven is het zaak doelen te stellen, de focus vast te houden. Daarna ga je stap voor stap de goede kant op, je zet door en dan kom je er wel.
Het kon niet uitblijven, maar ik moest wel eerst een startbewijs bemachtigen. En dat viel beslist niet mee. Er was een enorme run op de kaarten. Maar het is gelukt! Samen met zo’n 47.000 andere deelnemers sta ik 16-19 juli aanstaande iedere ochtend om 05.00 uur aan de start en hoop ik op vrijdag 19 juli te dansen op het Blarenbal.
Bovendien, wanneer je geboortegrond aan de route ligt, moet je toch minstens eenmaal in je leven deze wereldberoemde wandeling hebben gelopen. Niets schijnt mooier te zijn dan de vierde dag, de triomftocht de stad in, Via Gladiola. We gaan het meemaken
Er gaat een nieuwe wereld voor me open. Natuurlijk moet er getraind worden en hoe verrassend, ook hier staan de beste stuurlui veelal aan wal. Iedereen denkt met je mee en heeft een welgemeend advies hoe een perfecte training moet verlopen. Als je daar allemaal naar luistert dan kom je er nooit. Zoveel mensen zoveel meningen. En ik zal het toch zelf moeten doen.
Henriette en ik hebben een schema gevonden passend in onze agenda. Want eerlijk is eerlijk het kost echt veel tijd en de nodige effort om die kilometers te maken en de schoenen in te lopen. Wel met de juiste sokken weten we nu, een plukje wandelaars-wol doet wonderen. Ook qua kleding is het een uitdaging. Het mag niet hinderen maar we willen er toch ook leuk uitzien. En naast de pleister en het flesje water is het natuurlijk ook belangrijk om iets lekkers voor onderweg vooral niet te vergeten.
En dan komt de vraag wat nemen we mee in ons rugzakje? Want een heuptas dat gaat ons net te ver. Praktisch ongetwijfeld maar te pijnlijk op de heupen. En dan de schoenen…. Wat gaat het worden? Welke wandelschoen is goed voor mijn voeten. Hoog, middelhoog, laag of gewoon een sportschoen. Weloverwogen heb ik besloten om voor de lage wandelschoen te gaan. Hoewel ze inmiddels bijzonder comfortabel zijn gebleken en vooralsnog geen blaren hebben veroorzaakt, of is dat toch de keuze van de sok geweest, het moet gezegd worden: wat zijn ze lelijk. Maar het zijn inmiddels mijn beste vrienden gebleken tijdens de kilometers trainingsrondes die wij door weer en wind in onze benen hebben zitten.
We hebben al een paar keer flink geoefend. Er werd ons door ervaren lopers sterk aangeraden om ook een paar keer twee dagen achter elkaar te trainen. En om, hoewel we 4x40 kilometer lopen, een dag 50 kilometer te lopen. Lieve hemel, dat was heus pittig.
Om goed voorbereid aan de start te komen leek het ons een goed idee om de etappes van de Vierdaagse al te lopen. De keuze viel op dag 2 en dag 3 (de Zevenheuvelenweg door Groesbeek). Dan weten we hoe ver het echt is. Wat het is om wakker te worden na een wandeling van 40 km en om dan met frisse moed aan de volgende 40 km te beginnen. Gewoon een trainingsrondje.
Dag 1 was een mooie tocht gelukkig zonder blaren, maar fris en nat, met onweer en bliksem. Wel een prima moment om onze regencape en overschoenen te testen. De volgende dag zijn we over de beruchte Zevenheuvelen-weg door Groesbeek gelopen. Daar zal op dag drie van de Vierdaagse, wanneer ik samen met de 47.000 andere deelnemers de route loop, het hard nodig zijn om aangemoedigd te worden door het publiek. We zullen doorgaan. Waar zijn we aan begonnen. Gelukkig weten we nu wat het is en kunnen onze lijven het vooralsnog aan. Beetje stram en stijf gingen we de maandag erna gewoon weer aan het werk.
Afgelopen zondag hebben we 50 kilometer gelopen. Dat is ver. Maar het moet gezegd dan lijkt de 40 kilometer echt een stuk minder ver. Morgenstond heeft goud in de mond maar wat kan een mens verlangen naar een kopje koffie en hoe vriendelijk zijn mensen dan die dat begrijpen en je een kop koffie aanbieden. Hoe heerlijk is het om te lopen, een doel voor ogen te hebben, het lijf te voelen, de omgeving te zien en langzaam maar zeker stap voor stap ruimte laten ontstaan om de nieuwe werkelijkheid te aanvaarden en het leven weer te omarmen.
Het is nu een kwestie van vertrouwen, volhouden en het gewoon doen.
We starten dinsdag ochtend 16 juli om 17.00 uur en vrijdag 19 juli a.s. lopen we aangemoedigd door de menigte over de Via Gladiola en gaan dansen op het Blarenbal met ons Vierdaagse kruisje. Wat zal hij trots op me zijn.
Vroeger zei mijn oma het al, maart roert zijn staart en april doet wat ie wil….
Dit gaat over het weer. Ja waar moeten we het anders over hebben. Want inderdaad wat duurt het lang voor de lente doorzet dit jaar. Misschien komt het door mijn gemoedstoestand of is het echt allemaal een beetje ‘gloom and doom’.
De grijsheid van de dag geeft zo goed aan hoe ik me voel deze dagen. Gevoelig voor wat er allemaal om me heen gebeurt maar ook wat er in mijn hoofd zich af speelt. In de nacht komen de spoken, de herinneringen plagen mij en houden me uit de slaap. Maar ook wat er uit het nieuws allemaal tot ons komt. Hoe kom ik weer terug in balans, het ritme maar vooral die hele eigen vertrouwde bubbel, zonder alle narigheid van buitenaf. We hebben het tenslotte al genoeg aan onszelf, nietwaar?
Het zijn tenslotte verontrustende tijden, waar zijn we nog veilig? De wereld staat in vuur en vlam, de drones vliegen af en aan, een nieuw kabinet is nog immer niet geformeerd, het weer is onstuimig en onrustig, regen in de woestijn en al dan niet bewust aangestoken vuur vernietigt 400 jaar geschiedenis in Kopenhagen. De tot de verbeeldingsprekende drakentoren, een eeuwenoud punt van herkenning is naar beneden gestort en daarmee ook voor een moment de moed als lood in mijn schoenen. Niet eens de oorlog in de Oekraïne noch de afschuwelijke beelden uit Gaza heeft me stuk kunnen krijgen. Hoe dan? Waarschijnlijk omdat de teloorgang samen met zoete herinneringen verbonden aan mijn man, het sprookjesachtige nooit veranderende beeld, zo kenmerkend voor het kalme onderkoelde Noorden van de Noormannen, plots zo ruw is verstoord.
Of zit ik gewoon niet goed in mijn vel. Ik moet tenslotte hoesten, heb last van keelpijn en ongekend snel tranende ogen.
Thuis overheerst de nieuwe werkelijkheid. Soms denk ik best knap allemaal hoe ik de ballen in de lucht kan houden. Maar jeetje, wat een verantwoordelijkheden en een hoge kosten brengt het allemaal met zich mee. Het huishouden, de boodschappen, het gas water en licht. En dan het vervoer. Wow…. hoe houden we het allemaal vol?
Het leven is een feestje, maar voor het ophangen van de slingers heb ik bijna geen tijd. Ik geef toe ik sta gewoon in ‘the survival modus’. En dan moet je wel oppassen niet bitter te worden. Het is heel eerlijk best vreselijk lastig als je beseft dat je het echt allemaal alleen moet doen.
Die lieve vriendinnen die maar zelden nog van zich laten horen of die zonder enig empathisch vermogen vragen hoe het vrijgezellenbestaan bevalt…. Echt je zou ze toch?
Maar ze bedoelen het heus niet kwaad, ze weten niet beter of zich geen houding te geven. Zo praat ik hun gedrag goed, anders houd ik geen vrienden meer over. Maar heb ik die eigenlijk dan nog wel? Ik moet echt oppassen niet te emotioneel te worden. Voor ik het weet heb ik een burn-out, als ik zo doorga….
Laatst bekende een vriendin notabene me best jaloers te zijn op mijn herwonnen vrijheid. Echt ze hebben geen idee waar ze het over hebben. Maakt allemaal niet uit, maar wij weten wel beter. Toch doet het pijn, heus, het steekt.
Gelukkig zijn er ook die echte onverwachte lieve schatten die soms uit het niets vragen hoe het gaat met mijn dochter. Heel lief maar waarom vraagt niemand aan mij hoe het met mij gaat?
Ja en hoe gaat het met mijn dochter? Nou heb je even? Hoe gaat het met een tiener, boordevol emoties en rond gierende hormonen die zich realiseert wat er echt gebeurd is toen haar vader besloot zijn onomkeerbare keuze te maken? Die snottert en koortsig is en al voor de tweede dag in bed blijft en niets tot weinig eet?
En hoe het met mij gaat?......
Gewoon doorgaan met dezelfde symptomen als mijn dochter, meer zit er vandaag niet in.
Dus ook ik besluit naar bed te gaan. Best lekker om je zo, met een goed en eerlijk excuus even terug te trekken in de slaapkamer. De telefoon op zacht en laptop ver uit de buurt. Verheug me gewoon op een beetje rust, misschien een middagdutje?
Opeens gaat de deur heel stilletjes open en daar staat ze dan, mijn lieve kind. Met twee glaasjes water in haar handen vraagt ze of ze erbij mag liggen. Ik sla het bed open, natuurlijk lieverd. We nemen een slokje water en doen een middagdutje. Later die dag liggen we super ontspannen en nog een beetje koortsig gezellig een filmpje te kijken op de laptop van mijn dochter.
“Wat fijn hè mama, om samen een dagje ziek te zijn. Zo gezellig, misschien moeten we dat maar wat vaker doen? Pfff ze moest eens weten hoe blij ik was met de goede uitslag van de mammografie. Ja het leven is een feestje! Dochterlief en ik, wij redden het samen wel. Wij hebben het leven, wij hebben elkaar en we hebben er zin in om er wat moois van te maken.
Wat was het een leuke uitnodiging om samen met lieve vrienden met mijn dochter aan te haken op de wintersportvakantie. Zo leuk om na al die tijd weer de sneeuw in te gaan en de crispy koude lucht op de wangen te voelen. Lekker sportief en gezellig op skivakantie. Op naar de Dolomieten. We waren zeer welkom in het net gerenoveerde familiehotel met een heerlijke Italiaanse keuken en uitzicht op de gelukkig witte pistes. De liften waren om de hoek en de korting, die wij Nederlanders altijd zo graag krijgen was aanzienlijk. Misschien omdat onze gastheer uit de omgeving komt.
Als Nederlandse moeder realiseer ik me heel goed dat ik niet vanaf mijn 4e jaarlijks ben gaan skiën en dat ik het vooral moet hebben, ondanks de lessen en de toch inmiddels jarenlange ervaring, van mijn goede conditie en lichte overmoed om gezond weer het hotel binnen te wandelen. Dochterlief kan buigen op techniek en een jong lijf en skiet als de beste die berg af. Fijn dat die investering in de opvoeding, zoals mijn man dat noemde, vruchten afwerpt.
De voorpret was al geweldig, na jaren in dezelfde outfit te hebben geskied, hebben we ook voor mij een nieuw pak gekocht. Dat markeert toch een tijdperk. Het voelde goed en ja het oog wil ook wat.
De herinneringen aan het gebied waren zoet zowel van mij als van mijn dochter die gedurende de reis uitvoerig werden besproken. We moesten lachen en hadden veel lol. Mijn lieve echtgenoot was er weer even bij. Een moment leek het alsof ook hij gezellig met ons op pad was. En in zekere zin was dat natuurlijk ook zo. Maar toch….. het blijft een gemis. En als ik eerlijk ben, mis ik hem op momenten als deze meer dan anders. Het zijn namelijk van die filmische herinneringen. Op iedere hoek in het stadje kwamen flarden van conversaties terug, de lieve woorden, de onbeduidende ruzietjes en de liefdevolle gestolen kusjes in de skilift met helm. Ja het lukte ons als getrouwd stel te zoenen met helm … ben benieuwd of de jeugd dat nog doet of wil. Want die après ski is natuurlijk ‘wild’.
Hoe hard was de klap toen we aankwamen. Al dat gesteggel, geregel en gesjouw om de ski’s, schoenen en stokken te bemachtigen. Gelukkig hebben we ieder onze eigen helm en omdat we toch met de auto waren had ik mijn eigen oude vertrouwde schoenen meegenomen. Dat was maar goed ook, scheelde weer in de kosten. Mijn hemel wat is het duur geworden. En dan die skipas, doe normaal. Maar ja, je bent er toch en je wilt wel die bergen af. Dus even slikken en gaan. En hoe lekker is het om je zorgeloos van die berg af te storten, glijdend door de bijna goede sneeuw. Het is vooral genieten en bedenken hoe fijn het is om samen met elkaar nieuwe herinneringen en vooral veel lol te maken.
Het moet gezegd worden dat vijf jaar geleden het Italiaanse eten en drinken ons toch veel lekkerder smaakten. Het was waarschijnlijk met veel meer liefde klaargemaakt. Succes doet veel met een stadje, toerisme levert op maar maakt ook veel kapot. Maar er blijven altijd nog genoeg leuke en gezellige tentjes, echte familiebedrijven over waar je graag je geld achterlaat om die mooie herinnering toe te voegen aan de lange reeks.
Het waren echt een paar mooie dagen met gelukkig mooie en lekkere ski-momenten. En moedig als ik ben, gewoon zonder aarzeling ook van de zwarte pistes naar beneden. Die waren tenslotte makkelijker dan de rode omdat ze nog niet ‘stuk geskied’ waren. Ontelbare kniehoge ‘buckels’ op de piste, veel liever easy black!
Maar toch was het anders dan voorheen. Ik volgde niet het spoor dat mijn man voor me achterliet in de sneeuw. En even, heel even, was ik het spoor volledig bijster. Midden op één van de steilste hellingen van de Dolomieten bekroop mij een onzalige gedachte. “Wat nu als mij iets overkomt? Dan staat mijn dochter er helemaal alleen voor!” Ineens zag ik mijzelf niet als een stoere, leuke, nog best jonge mama maar als een domme en naïeve weduwe met roekeloos en onverantwoordelijk gedrag. Hoe kon ik zo dwaas zijn?
Gelukkig overwon ik deze duistere gedachte en stond ik later die middag met mijn goede vrienden en alle andere ouders gewoon ouderwets te lallen tijdens de ‘après ski’. Gezellig met onze kinderen die ons ook wel weer aankeken met ‘please, doe even normaal’.
Mijn lieve stoere dochter maakte vakkundig gebruik van de situatie en stelde me de vraag: hé mam volgend jaar gaan we weer hè? Waar ik met een volmondig ja op antwoordde. Niets is zo fijn om samen zorgeloos in de sneeuw te spelen. Die zwarte piste, eitje! Volgend jaar gewoon weer!
Herinneringen, gedachten aan de gelukkige tijden van weleer, flarden van vergeten conversaties en kleine ergernissen. Spoken die de nacht minder eenzaam maken komen vaker langs wanneer de temparturen lager worden. Mijn dierbare ‘companion of the night’ bezoekt me iedere nacht en ik probeer de vergeten gesprekken van toen opnieuw met mijn verdwenen lief te voeren. Talloze warme woorden en zinssnede herhaal ik in mijn hoofd en de woorden, jouw woorden hoor ik in gedachten steeds opnieuw weer terug. Maar antwoorden op mijn vragen krijg ik niet, anders dan de antwoorden die ik kan vinden in de gedane conversaties die mij diep in nacht uit herinnering ter ore komen. De stille lange uren spendeer ik dan toch met je samen. Eenzame uren die ik op deze manier niet alleen doorbreng. Slapen blijft een dingetje. Wanneer de kleuren uit de kamer verdwijnen en de nacht haar intreden doet, is het tijd voor ons. Maar in de ochtend is er berouw.
De aankoop van de kerstboom is ook zo beladen. Enerzijds heb je die vrolijke gedachte om je huis in kerstsfeer te brengen, anderzijds ga je het liefste die dagen in ‘struisvogel-stand’.
Hoe ga je eigenlijk om met de feestdagen. Hoe vier je kerst als je hoofd en je hart er eigenlijk niet naar staan. Het is ‘goed gebruik’ dat iedereen uitkijkt naar deze periode van het jaar. Extra door de commercie aangezwengeld om dit warme familiefeest, waar wij onze geliefde missen, te vieren met diners en cadeaus. Een maand vol romantiek en sentiment. Maar vooral ook van weemoed en nostalgie.
Vorige jaren had ik echt moeite met de feestdagen. Zo confronterend om het allemaal alleen te doen. Ik dacht dat het nu anders zou zijn. Ja ik weet dat ik het zelf allemaal kan, maar leuk is het niet. Toch voelt het dit jaar eerlijk gezegd zwaarder. Misschien wel een beetje veroorzaakt door een soort schuldgevoel, omdat er na drie jaar ook wel dagen zijn waar ik me als weduwe mijn weg heb gevonden en me soms best gelukkig voel.
Maar bij het ophangen van die ene speciale kerstbal, aan dat hoge takje, waar ik dan net niet bij kan, mis ik jouw helpende warme en liefkozende hand. Het is moeilijk deze tijd van het jaar. Zal het ooit veranderen. Je kan toch niet blijven hangen in die herinneringen en melancholie. Er zal toch, net als op andere dagen, ruimte zijn om het leven weer op te pakken?
27 december zijn de kerstdagen achter de rug. Hebben we onze tranen beslist niet weten te verdringen en zijn we vast besloten onze schouders er weer onder te zetten. Het nieuwe jaar zullen we omarmen, er blijft ons tenslotte niets anders over. We staan open voor de avonturen die het leven ons heeft te bieden. Heus we zullen onze dromen najagen en plannen maken. We pakken de draad weer op.
Maar lieve mensen heeft u alstublieft geduld met ons, dat hebben wij noodgedwongen ook met onszelf. Wanneer je een geliefde aan de dood verliest, is dat onomkeerbaar en dat doet pijn. Rouw is rauw, onvergefelijk en voor eenieder die het ervaart anders doch o zo herkenbaar en voor allen gelijk. Er is slechts berusting. Wij die achterblijven zullen zeker in deze donkere dagen courage moeten hebben om door te gaan. Wij weten dat het leven kostbaar en broos is, en het zo waard is om naar beste kunnen te genieten. Daarom zijn deze dagen ook fijn om te beseffen dat het goed is zo…. Het is heerlijk om je te omringen met hen die we liefhebben. We blijven we onze dierbaren koesteren maar we vergeten niet.
Lieve groet,
Astrid
Na maanden van ongeloof en de pijn van het verlies komt er een moment dat de verdovende rouw ruimte laat voor de genadeloze reality check. We leven en dat kost geld. Het is van het grootste belang dat we het nieuwe normaal omarmen. Rekeningen moeten worden betaald, boodschappen moeten worden gedaan en het maken van keuzes is onvermijdelijk.
Hoe krijg ik controle over de geldstromen. Wanneer is er weer een balans tussen uitgaven en inkomsten. Als dat beter in beeld is, komt de vrijheid van handelen terug en gaan we ook weer eens lachen met elkaar.
"Mijn hemel, echt wat extra inkomen is zeer welkom. Hoe krijg ik dat voor elkaar?"
Pfff wat is het zwaar en wat komt er veel op me af. Wat valt dat nabestaande pensioen tegen. Mijn hemel, echt wat extra inkomen is zeer welkom. Hoe krijg ik dat voor elkaar? Mijn zogenoemde ‘verdiencapaciteit’ moet omhoog. Hoe dan?
Herkenbaar? Inderdaad het nabestaande pensioen biedt een houvast en is een safety-net. Zonder dat zou het pas echt een drama zijn. Nu is het chaos maar dat is op te lossen. Toch?
Als relatief jonge weduwe, ben je een alleenstaande vrouw, al dan niet moeder, kun je toch niet in de rouw blijven hangen. Misschien wil je je nog een tijdje verschuilen en wentelen in het verdriet en dat is je goed recht. Maar hoe onrechtvaardig ook, je moet aan de bak, je moet het zelf doen.
Hoewel de dood van je partner je onbedoeld in een positie heeft gebracht waar je nooit van had gedacht in te geraken, het is aan jou om het op te lossen. Er komt een einde aan het begrip en het medeleven van anderen. Waar je je eerder kon verschuilen achter je verdriet en je het soms als een aanvaard excuus gebruikte, gaat het op een gegeven moment de anderen irriteren. Ook zij hebben hun uitdagingen in het leven en je gaat merken dat je vrienden op momenten niet thuis geven. Geen aandacht voor je hebben.
Het is een gegeven dat een wisseling van de wacht niet te voorkomen is. Aandachtsgebieden veranderen en je vriendenkring en netwerk vergt ineens onderhoud en echt werk. Tenminste wanneer het na al die maanden of zelfs jaren het weer tijd is om jezelf neer te zetten en in het werkende leven te gaan staan. Maar hoe dan???
"Ooit heb ik een echte en goedbetaalde baan gehad, mijn spaarrekening goed gevuld, ik was die carrière tijger"
Dagelijks is het in het nieuws. Er is een tekort aan mensen, aan talent. Er is werk genoeg. Maar hoe vinden we dan een baan? Wat kan ik doen? Hoe pak ik het aan? Heb jaren voor mijn gevoel een beetje aangeklooid, gastcolleges gegeven, na jaren gewoon goede banen als kleine zelfstandige geprobeerd het verschil te maken. Wat overigens aardig is gelukt. Maar het ging van klusje naar klusje. Dat kon ik me toen veroorloven, maar nu moet ik toch echt een betaalde baan vinden.
De kosten worden alsmaar hoger, het leven duurder en we willen natuurlijk vooruit. Ervaring, ja uiteraard. Heus een goed CV. Het gekke is dat de ‘markt’ belangrijk onbetaald werk anders waardeert dan betaald. Terwijl de maatschappelijke waarde van de inzet vaak evident is. Ooit heb ik een echte en goedbetaalde baan gehad, mijn spaarrekening goed gevuld, ik was die carrière tijger en in gedachten nog…. maar om je te herpakken in de nieuwe werkelijkheid waar je alles alleen moet doen, opnieuw moet uitvinden en waar nauwelijks steun is…. Is het wel even een hard gelach.
Het is heftig wanneer de dood van je partner je noodgedwongen de realiteit laat beleven en je gewoon keihard moet overleven. Op alle vlakken. Maar als herintreder is het prima toeven. Even een zoektocht naar wat je kan en wat je wilt en dan op zoek naar een organisatie waar je talenten worden gewaardeerd. Dat kan even vervelend zijn.
Confronterend ook want je incasseringsvermogen komt tot een test. Heb je eenmaal je entree gemaakt, dan ben je in the game, dan kun je jezelf ontplooien, krijgt de uitdaging om je te bewijzen en je hebt collega’s en dat geeft roering. Het is een stuk gezelliger dan thuis alleen op de bank. Werken is een prima remedie tegen de eenzaamheid, het is een middel om je gedachten te verzetten en het genereert ook nog een inkomen. Wat een feestje!
Auteur: Astrid van Heumen,
Co-founder Widows & Widowers
Foto: stockfoto
Sinds ik weduwe ben sta ik versteld over wat mensen je allemaal vragen en ook juist wat ze je niet zeggen.
Laat ik beginnen met je te vertellen dat de nieuwe werkelijkheid verwarrend en verontrustend is. Wat komt er veel op je af…. Rouw om mee te beginnen… wat is dat eigenlijk? Een gevoel dat je niet kende en eigenlijk wenst te ontkennen. Een knagend gevoel van verdriet dat een gemis aangeeft, een verlies dat met het verstrijken van de tijd verandert van vorm maar nooit meer weggaat.
De vragen, die eindeloze hoeveelheid vragen, de chaos waarin je terecht komt, de vele eenzijdige gesprekken die je in gedachte terug hoort en andere keren de vraag waarop ook ik mezelf betrap, heb ik wel genoeg gedaan?
"Het is soms alsof er een grote mist is opgetrokken, waar op sommige dagen niet door te komen is"
Het is soms alsof er een grote mist is opgetrokken, waar op sommige dagen niet door te komen is. Het doet pijn, dat doet het zeker. Het is jouw leven, jouw nieuwe realiteit. Je moet er maar aan wennen, zeggen ze dan.
Soms wil je als een kluizenaar door het leven en op een ander moment vraag je jezelf af waarom niemand belt? Herken je dat? Soms wil je gewoon rustig op die bank door je foto’s scrollen en af een toe een traan laten, andere keren wil je eens lekker uit je dak. Op zoek naar geluk, aandacht, ja zelfs liefde?
Maar het liefste wil je dat het gewoon weer normaal is. Maar wat is normaal? En weet je dat wel zeker? Een weg terug bestaat tenslotte niet en je moet verder bovendien.
Het oude normaal is niet meer. Dat is echt voorbij. Het is tijd om je te herpakken, je bent toch leuk, het leven gaat door en er zijn genoeg lieve en bijzondere mensen om van te houden? Je bent te jong om in je rouw te blijven hangen. Alles komt goed, het leven heeft zijn loop. Maak je geen zorgen, iedereen krijgt lessen in het leven, ook wij moeten door onze hoepels springen. Voor jou bestaat geen uitzondering.
Gewoon een greep uit de vele beslist herkenbare goed bedoelde opmerkingen. Enerzijds fijn, het is tenslotte een vorm van aandacht. En mensen zijn begaan met je. En het is ook best lekker om over de onbenulligheden en hun onwetendheid over wat we als lotgenoten meemaken te klagen.
Anderzijds zit je er nu werkelijk op te wachten? Helaas komt het af en toe zo keihard aan, zet het je weer terug in je rouw. Eigenlijk zit je niet op al die goedbedoelde adviezen te wachten, maar als ze uitblijven voel je je ook zo miserabel eenzaam en alleen. Het is ook nooit goed.
"Je mag dan best denken … “Bah, wat een vreselijk bemoeizuchtig gedrag!"
Je mag dan best denken … “Bah, wat een vreselijk bemoeizuchtig gedrag!”. Opvallend is wel dat het op een gegeven moment over gaat… deze gekke opmerkingen of de zogenaamde wijze raad. Wat weten zij er nou van? Zij gaan samen aan tafel en delen het bed, hebben elkaar en hun besognes. Kussen als het goed is hun ruzietjes af. De vele vrienden en dierbare naasten zijn trouwens voor een groot gedeelte verdwenen uit je directe omgeving. Opmerkelijk hoe de dood van een partner rondwaart in je vriendenkring. Gelukkig gaat de agenda er ook weer anders uit zien. Er is tenslotte zoveel te doen. Gelukkig ook weleens gewoon iets leuks en gezelligs.
De waan van de dag neemt weer de overhand en de ervaring leert dat hoe drukker de agenda, hoe minder tijd er over blijft om echt het verdriet te voelen. Of beter gezegd, vandaag nestelt het verlies zich in je hart met een warme herinnering en de vele tranen verdwijnen en veranderen in soms een weemoedige lach en een nostalgische bui waar met name de lieve momenten hoogtij vieren.
De rouw gaat niet weg en volgens de vele weduwen die ik heb gesproken verandert het van vorm. De befaamde zeven fasen van rouw: van Kübler-Ross.
Eerst is er de schok en ontkenning. Dit is de fase van ongeloof en verdoofde gevoelens.
Niet iedereen zal alle fasen bewust ervaren of doorlopen, rouw is voor iedereen anders maar dit geeft toch herkenning en houvast om voor jezelf deze nieuwe werkelijkheid te begrijpen. Ook heeft het geen tijd, soms duurt het maanden of jaren zonder dat je het in de gaten hebt. En dan is er ineens iemand die je hand pakt en je eruit trekt of een gebeurtenis schudt je wakker en realiseer je ineens te genieten van het leven.
“We are the privileged, we are among the living!”
En ergens ‘deep down’ ontstaat er het verlangen om toch tegen beter weten in, even weer gewoon lekker jezelf te zijn. Te lachen en de wereld weer tegemoet tredend. Je bent tenslotte gezond en kunt jouw liefde voor het leven en de daarbij behorende ondeugden niet begraven met je lief.
Krijg support van Widows & Widowers
Auteur: Astrid van Heumen,
Co-founder Widows & Widowers
Ken je dat gevoel van ik wil het allemaal even niet meer weten. Ik duik even weg voor de harde werkelijkheid. Ik ga die enveloppen echt niet openmaken. Ik neem de telefoon vandaag niet op. Opruimen is me nu te veel, dat doe ik morgen wel. Boodschappen doen daar heb ik geen zin in vandaag. Ik bak wel een eitje. Ik spring nog wel even onder de douche, maar ik wil niemand zien vandaag. Ik baal en ik wil de hele dag in bed blijven. Nee, eigenlijk niet een dag maar gewoon de hele week. Op de bank is ook goed, lui voor me uit staren. Gewoon even niets doen en geen antwoorden te hoeven zoeken of te geven op al die vragen, die er worden gesteld maar ook al die vragen, die ik nog heb.
Laat me er gewoon even lekker doorheen zitten. Laat me een moment alleen met mezelf zijn. ‘Please give me a break’. Na al maanden onvoldoende slaap door de zorgen en de nieuwe status alert omdat ik er ineens door jouw overlijden helemaal alleen voor sta, ben ik wel toe aan een portie zelfmedelijden.
"Ze moesten eens weten hoe ik me echt voel. Hoe kwetsbaar ik eigenlijk ben"
Ik houd me al zo lang groot en zoveel mensen hebben me al geprezen dat ik het zo goed doe, zo sterk ben. Ze moesten eens weten hoe ik me echt voel. Hoe kwetsbaar ik eigenlijk ben. Slechts een enkeling die de kunst van kijken beheert, ziet het wellicht. Hoe angstig ik de toekomst heb bejegend. De vrees voor mijn ‘existence’, voor mijn bestaan. Hoe ga ik het allemaal regelen en komt het allemaal wel goed. Ik ga nog even lekker door met het ontkennen, ik blijf een tijdje hangen in die veilige rol van zielige weduwe. Het is klote, die rol past me eigenlijk niet, maar het is naast de harde waarheid, de perfecte smoes om weer een dagje binnen te blijven. Laat de wereld maar even aan me voorbijgaan, ik heb er echt helemaal geen zin.
Eigenlijk ben ik gewoon even uitgecheckt. Is dit dan toch fase 4 Depressie van de 7 fasen van rouw Kübler-Ross. Nee, dat ontken ik hier gewoon. Het is het oer-Hollandse ‘struisvogelen’ het wegduiken voor wanneer het moeilijk dreigt te worden. Het simpelweg negeren van vraagstukken uit de realiteit, het echte leven. Een uitzonderlijk talent dat veelal voorkomt bij weduwen en weduwnaars. Dat ‘struisvogelen’, gewoon even wegduiken voor de waan van de dag omdat het allemaal zo naar en zo veel is, blijkt hardnekkig te zijn. De ‘to -do lijst’ wordt alsmaar langer en de tegenzin er wat aan te doen steeds groter. De denkbeeldige drempel is torenhoog. Waar is de uitgestoken hand, wanneer krijg ik dat liefdevolle zetje in mijn rug?
Wat een ellende die administratie. Dat deed mijn partner en ik vond het toen ook al stom en delegeerde deels onbewust dit vervelende klusje. Had er nooit zin in en wanneer ik eens een vraag had werd er altijd een beetje ontwijkend op geantwoord.
Toen we nog als partners door het leven gingen was ik ook al een meester in dat ‘struisvogelen’ blijkt. Inmiddels herken ik dit ‘struisvogelen’ bij velen die hun partner zijn verloren. Ik ‘struisvogel’, hij /zij ‘struisvogelt’, en jij ….. wat doe jij? Jij bent en blijft stil.
Ja en wat nu… mijn leven heeft door jou onbedoeld en onverwacht een geheel nieuwe wending genomen. Ineens ben ik, als weduwe in charge en blijk ik een onkundig en naïef wezen te zijn wanneer het om de financiën gaat. Hoe is het mogelijk? Hoe heb ik het zo ver laten komen? Wat heeft me bezielt? Hoe is het mogelijk dat ik zo dom ben geweest deze taken volledig uit handen te geven? Was ik te goed van vertrouwen? Waar zat ik al die tijd met mijn hoofd?
In het dal bloeien de rozen… Inmiddels ben ik in de materie gedoken. Heb ik mijn schaamte overwonnen en hulp gevraagd om het overzicht te krijgen. Ben ik stap voor stap door de administratie en financiën gegaan. Dat was bijzonder confronterend en ongemakkelijk bovendien. Vragen van wat zijn noodzakelijke uitgaven, welke anderen zijn belangrijk en welke uitgaven kun je laten. Waar kan ik op bezuinigen, wat is overbodige luxe, wat kan en wil ik me kunnen veroorloven? Wat moet ik dan veranderen.
Heerlijk om de controle over mijn financiën en daarmee mijn agenda overzichtelijk te hebben. Zo ziet het leven er weer wat aangenamer uit. Het is fijn om vinkjes te zetten bij de to do’s als zijnde dat het klusje is gedaan. Dat ruimt op en daarmee ook je geest, slaap je beter en krijg je ook je energie en lust in het leven terug.
Het huis is weer leefbaar, de kamers zijn weer opgeruimd, het bureau is leeg en de mailbox bijgewerkt. En er is weer ruimte om na te denken over de toekomst. Hoe fijn is dat. Ja, ik geef het toe, een beetje hulp doet wonderen. Vraag aan lotgenoten hoe zij het hebben gedaan, praat erover, doe niet alles alleen. Je hoeft het wiel echt niet opnieuw en in je eentje uit te vinden. Schroom niet de hulpvraag te stellen. Wellicht overbodig maar met Widows & Widowers geven wij handvaten en indien gewenst professionele hulp.
Krijg support van Widows & Widowers
Auteur: Astrid van Heumen,
Co-founder Widows & Widowers
Zomaar ineens word ik aangesproken door een bekende in mijn ‘home-town’, waar ik met mijn moeder even gezellig aan het winkelen was. Winkelen, zo kun je het eigenlijk niet noemen, een wandeling door de stad om weer eens even te landen in mijn geboortestreek.
We gingen er even samen op uit om een leuk badpak te vinden voor de opstaande vakantie. Want ja, de zon en de zee lonken.
En ineens is daar die oude bekende die me spontaan aanspreekt:
“Dat is lang geleden, hoe gaat het met je?”
“Goed, naar omstandigheden wel…”
“Nou je ziet er goed uit hoor!”
“Ach het gaat” zeg ik bescheiden
‘Ik hoorde dat je er alleen voor staat”
“Klopt”
“Vreselijk hoor, dat je in de steek bent gelaten”
“Ach het gaat wel weer, mijn dochter en ik zijn een hecht team”
“Je hoort het wel vaker”
“Ja, helaas”
“Doe niet zo mal. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Misschien binnenkort samen eens op stap? Just like in the old days? No worries, als gescheiden vrouw ligt een vrouw als jij best goed in de markt. Je hebt veel te bieden”
“Sorry maar ik ben niet gescheiden, ik ben weduwe, al bijna 3 jaar”
“…….. Stilte …. Een oorverdovende stilte…… nee … nee maar ik heb gehoord dat je drie jaar geleden in een vechtscheiding was beland. Sorry oooh …. Ja ik weet even niet wat ik moet zeggen, nou alsnog gecondoleerd dan maar.”
“Dank, en joh geeft niet hoor, er wordt tenslotte zoveel gekletst”
“…….. Sterkte, heel veel sterkte en hoe gaat het met je dochter? Sorry, is het al zo laat? Het spijt me maar ik moet er snel vandoor, ik heb nog een afspraak”
En weg was ze. Mijn moeder en mij achterlatend. Ik voelde me ineens zo leeg en vervreemd van de situatie. Mijn reactie naar mijn moeder was: “Nou dan kan ze nu het juiste verhaal het circuit inbrengen. Ze heeft tenslotte de informatie uit eerste hand.
Wow wat kwam dit onverwachts hard binnen. Veel harder dan je zou denken, veel harder dan normaal. Vreemd eigenlijk, je zou verwachten na bijna drie jaar dat je er toch aan gewend zou moeten raken. Je bent feitelijk al zo verweven met je nieuwe werkelijkheid. Je begint er in principe naar te leven en je voelt het als het nieuwe normaal. Het gemis is er en blijft, maar toch het verandert. De waan van de dag neemt het over. En dan ineens…. is het er weer. Keihard, de rouw. Ja die verschrikkelijke onvoorspelbare rouw. Rouw is rauw.
Naast die zorgvuldig opgebouwde rol die ik me in de afgelopen maanden, jaren heb eigengemaakt als alleenstaande vrouw, moeder, werkende en ondernemende vrouw, ben ik ineens weer keihard teruggegooid in de harde realiteit. Ik ben ‘Weduwe’.
Maar toch wat was dat nu…. ? Waarom voelde het zo ongemakkelijk en vreemd? Het was toch een vriendelijke ontmoeting, een alledaags beleefdheidsgesprekje. Niet “passive aggressive” wat ik ook wel eens heb meegemaakt. Wat was het waarom het me zo raakte direct in mijn hart. Waarom was ik zo van slag? Het was niet omdat een bekende niet goed was ingelicht. Maar ik had ook niet de intentie het gesprek te kapen. Ik was verbijsterd over wat mensen kunnen zeggen. Maar eerlijk is het zo gek. Er zijn veel meer vrouwen gescheiden op mijn leeftijd dan weduwen. Dus is de aanname toch niet zo vreemd?
Was het dan toch de gedachte dat ik al drie jaar onderwerp van gesprek ben geweest en dan ook nog eens een roddel met de verkeerde boodschap? Waarom voelde het als een aanval op mijn persoon, mijn eigen identiteit? Waarom voelde ik alsof ik me moest verdedigen? Omdat mijn moeder erbij stond? Wilde ik haar het verdriet besparen? Wat maakte dat een vriendelijke inzet van conversatie plots zo ongemakkelijk werd? Is het de angst voor de dood, de onbeholpen- en onhandigheid hoe daar mee om te gaan. Was het haar onuitgesproken schaamte over al die foutieve informatie of misschien voelde ze mijn onzekerheid met de situatie, mijn gevecht mijn nieuw identiteit te aanvaarden.
We zijn een kopje koffie gaan drinken, mijn moeder en ik. Even een ‘bakkie troost’ , met wat lekkers dat dan weer wel.
Auteur: Astrid van Heumen,
Co-founder Widows & Widowers
Het is weer schoolvakantie en iedereen in mijn omgeving is opgewonden want de maanden geleden geboekte vakanties staan op stapel. Wat een geweldige reizen worden er post-covid weer gemaakt. De een gaat op safari, anderen gaan naar het altijd fijne Toscane of naar de Côte d’ Azur of ze gaan gezellig met de hele familie fietsen langs de Loire. Spanje of Portugal doet het ook nog altijd goed, maar ze gaan ook lekker genieten op Bali, naar Indonesië of naar Japan. Super ik gun het ze van harte en ben reuze benieuwd naar alle interessante en boeiende verhalen.
Zelf ben ik een paar dagen uitgenodigd om de natuur te beleven in Noorwegen. Het lijkt me geweldig even de rust te ervaren in het Noorden, met haar prachtige fjorden en koele bries. Of dit jaar dan toch eens kijken hoe is om in de zomer in de bergen te zijn.
Maar de meren van Zwitserland of Noord-Italië blijven lonken en vind ik nog altijd een aantrekkelijke destinatie. Heel graag zou ik met mijn dochter naar India gaan of op safari in Zuid-Afrika, Kenia of Tanzania, maar ik heb nog zoveel besognes met afwikkeling van de nalatenschap, wat is dat kostbaar allemaal. Überhaupt wat is het een hard gelach als weduwe. Je staat er echt alleen voor.
Een ‘road-trip’ door Noord of Zuid-Amerika lijkt me ook geweldig. Of reizen door Canada met de camper, ook gun ik het mijn kind om te zeilen in Griekenland of liever Kroatië omdat geen sterrenhemel mooier is te aanschouwen vanaf het dek van een zeilboot dobberend in een baai. Gelukkig is het winter in Australië en Nieuw-Zeeland dus dat continent valt voor nu even af. En dan heb ik het nog niet eens gehad over al die mooie, heerlijke steden vol cultuur, geschiedenis en delicatessen. Overal zijn er plaatsen waar je als weduwe mogelijk energie en inspiratie zou kunnen opdoen. En toch…. Waar gaan we heen? Thuis is het toch best fijn.
We leven tenslotte in verontrustende tijden. Toch gaat iedereen in het ‘post-covid tijdperk’ op pad. Men gaat er even tussenuit.
Behalve ik, wij. Althans we regelen het wel, we gaan even ergens heen maar dat is eerder even op bezoek of uit logeren. Gezellig langs bij bekenden, omdat je ja hebt gezegd op hun beleefde invitatie en dan maximaal voor een dag of drie, vier. Want we kennen allemaal de uitdrukking ‘een gast en een vis blijven drie dagen fris.’
Wat gaan wij dit jaar doen, waar gaan wij ontspannen, er even tussenuit?
Het liefste kies ik de makkelijke weg, gewoon even logeren bij mijn ouders. Lekker ‘thuiskomen’ zonder gedoe, even kind zijn net als toen. Weg van de waan van de dag. De druk die alle verantwoordelijkheden met zich meebrengen, de druk die we ons zelf als weduwe op weten te leggen. Want hoe je het went of keert het komt toch allemaal op ons aan.
Nou dat weekje naar mijn ouders staat in de planning. Leuk zien zij hun kleindochter ook eens wat langer. Daarna even terug naar Amsterdam waar het ook heerlijk toeven is als je vrij bent. Ben ik nu zo’n huismus geworden?
Gelukkig staat er een paar dagen Deauville, Noord-Frankrijk, dat is sinds het overlijden van mijn man een jaarlijks terugkerend moeder-dochter event. Daar gedenken we het moment van zijn keuze en laten we ons meevoeren in de vriendelijke verdoving van de vergane glorie van de ooit mondaine badplaats.
Maar we moeten toch echt even lekker weg? Waarnaartoe? Hoe doe je dat op een ontspannen en zorgeloze manier als weduwe?
Gelukkig heeft mijn dochter een vriendinnetje met een moeder die van het heerlijk vakantie-eiland Sicilië komt. Ze is uitgenodigd om daar een weekje te gaan keten. Ook ik ben van harte welkom. Maar dat is voor een 16-jarige tienerdochter verre van ideaal. Toch heb ik een vriendin gevonden, ook alleenstaand, en gaan we een rondje Sicilië doen in een huurautootje en gaan we van plekje naar plekje en mogen we ook een paar dagen logeren bij ‘La Mama’, hoe gastvrij, hartelijk en lief is dat!
Zo wordt het toch wel wat deze zomervakantie en heb ik een gelukkig kind. Zo komen we de dagen wel door. Maar toch, volgend jaar doen we het echt anders. Kun jij me vertellen hoe?
Auteur: Astrid van Heumen,
Co-founder Widows & Widowers
